Ernstige prematurenretinopathie voorspellen met behulp van kunstmatige intelligentie
Oogzorg op maat bij te vroeg geboren kinderen

Prematurenretinopathie (Retinopathy of Prematurity, ofwel ROP) is een zeldzame, ernstige oogaandoening bij te vroeg geboren kinderen. Deze kan ontstaan doordat de bloedvaten in het netvlies niet goed uitgroeien. Bij te late behandeling, kan ernstige ROP leiden tot levenslange beperkingen van het zicht of zelfs blindheid. Daarom is regelmatige en intensieve screening van te vroeg geboren kinderen door een oogarts tijdens de eerste levensmaanden belangrijk. De belastende oogscreenings blijken achteraf vaak onnodig, omdat de meeste gescreende kinderen geen ernstige ROP ontwikkelen. Het is op dit moment nog niet mogelijk om in een vroeg stadium een nauwkeurige inschatting te maken welke kinderen een verhoogd risico op ernstige ROP hebben.

Wat is het doel van het onderzoek?

Vanwege de ontwikkeling van de ooglens vinden de eerste oogscreenings pas vijf tot zeven weken na de geboorte plaats. Tijdens de screening bekijkt de oogarts de uitgroei van de bloedvaten in het netvlies. De ontwikkeling van de bloedvaten in het netvlies wordt ook beïnvloed door de gezondheidstoestand van het kind vanaf de geboorte. Kennis van doorgemaakte ziekten en daarbij horende behandelingen geven ook veel informatie over de kans op ROP. Het doel van het onderzoek is om met behulp van kunstmatige intelligentie een computermodel te bouwen dat ernstige ROP kan voorspellen aan de hand van gezondheidsdata van het kind vanaf de geboorte.

Wat is er zo bijzonder aan het onderzoek?

In het vooronderzoek gebruikten de onderzoekers een nieuw computermodel waarmee duidelijk werd dat informatie over zuurstofgehalte en hartslagfrequentie ernstige ROP kunnen voorspellen. Met het huidige onderzoek willen de onderzoekers dit computermodel uitbreiden en testen bij te vroeg geboren kinderen in verschillende ziekenhuizen.

Wat levert het onderzoek op voor patiënten en ouders?

Met het uitgebreide computermodel wordt het individuele risico op ROP voorspeld waardoor de oogzorg voor te vroeg geboren kinderen op maat kan worden ingericht. Het aantal onnodige oogscreenings daalt en zorgt daardoor voor minder belasting voor het kind en de ouders. Daarnaast kan het computermodel bijdragen aan de beslissing of een kind op een kinder-IC met veel kennis over en ervaring met ROP-behandelingen moet blijven of dat overplaatsing naar een regionaal ziekenhuis dichtbij huis mogelijk is. Dit voorkomt een onnodig lang verblijf op een kinder-IC en onnodige transporten tussen ziekenhuizen. Ook krijgen ouders en behandelaren beter informatie over de te verwachten oogproblemen bij het kind.

Wie zijn er betrokken bij dit onderzoek?

Het onderzoek vindt plaats in het Erasmus MC in Rotterdam. Betrokken onderzoekers zijn van links naar rechts: Dr. Angela Arends-Tjiam (kinderoogarts, Erasmus MC), Dr. Rob Taal (kinderarts-neonatoloog, Erasmus MC), Dr. Luisa Brea Sanchez (onderzoeker, Biomedical Imaging Group Rotterdam verbonden aan de afdelingen Oogheelkunde en Radiologie & Nucleaire Geneeskunde van het Erasmus MC), Dr. Danilo Andrade de Jesus (onderzoeker, Biomedical Imaging Group Rotterdam), en Lizanne Derks (promovendus, afdelingen Oogheelkunde en Neonatologie, Erasmus MC).

For Wis(h)dom ondersteunt dit onderzoek samen met de Stichting Per Pugnam, Quod Ames (PPQA) voor en periode van 3 jaar.
PPQA ondersteunt initiatieven op het gebied van armoedebestrijding, sociaal-maatschappelijk welzijn, onderwijs, cultuur, medisch onderzoek en het bevorderen van de geestelijke gezondheid. Zij kwamen met ons in contact en gaven aan de helft van het onderzoek naar deze ernstige oogziekte te willen financieren. Een prachtige opsteker voor For Wis(h)dom, want op deze manier wordt het mogelijk om nog meer onderzoeken naar zeldzame ziektes bij kinderen te ondersteunen.